Wednesday, November 08, 2006

നൈജീരിയ - ഭാഷ, സംസ്കാരം.

പ്രിയ കൌച്ചു,
കത്തുകള്‍ക്കിടയിലുള്ള ദൈര്‍ഘ്യം ഏറെ കൂടുന്നുവെന്നെനിക്കറിയാം;എന്തു ചെയ്യാന്‍, ആഗ്രഹമില്ലാഞ്ഞിട്ടല്ല, സമയം തീരെ കിട്ടുന്നില്ല. ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന പ്രോജെക്റ്റ്‌ വര്‍ക്കിന്റെ റിപ്പോര്‍ട്ടുണ്ടാക്കല്‍ പണിപ്പുരയിലാണ്‌. അതൊന്ന് ഒരു വഴിക്കാക്കിയിട്ടു വേണം നാട്ടിലേക്ക്‌ വണ്ടികയറാന്‍,മിക്കവാറും നവം.15ന്‌.

ഇവിടുത്തെ ആള്‍ക്കാരുമായി സൌഹൃദ സംഭാഷണത്തിലേര്‍പ്പെടുകയാണ്‌ ഇപ്പോഴത്തെ പ്രധാന പരിപാടി. എന്തെങ്കിലും വീണുകിട്ടിയാല്‍ നിനക്കെഴുതാലോ. ഇവരുടെ സംസാരഭാഷ ഭയങ്കര രസമാണ്‌. സംസാരിക്കുന്നതിനൊപ്പം തന്നെ ആംഗ്യങ്ങളിലൂടെയും ആശയവിനിമയം നടത്താന്‍ ശ്രമിക്കുന്നത്‌ പുതുതായി കാണുന്നവര്‍ക്ക്‌ ഒരു തമാശയാണ്‌, പക്ഷേ അത്‌ ഇവരുടെ ഉള്ളിന്റെ ഉള്ളില്‍ ഇനിയും വിട്ടുപോയിട്ടില്ലാത്ത തനത്‌ സംസ്കാരത്തിന്റെയും പ്രാചീനമെങ്കിലും ശക്തമായ താളബോധത്തിന്റെയുമൊക്കെ പ്രതിഫലനമാണ്‌. മാത്രമല്ല, ഏതാണ്ട്‌ 500 ലധികം രീതികളിലായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന സംസാരഭാഷ മറ്റൊരുവന്‌ മനസിലാകണമെങ്കില്‍ കുറച്ചൊക്കെ കൈയ്യും കലാശവുമൊക്കെ കാണിച്ചേ തീരൂ എന്നതുകൊണ്ടുമാകാം.

ഹൌസ, ഇഗ്‌ബോ യോറുബ, ഫുലാനി എന്നീ ഭാഷകളാണ്‌ പ്രധാനമായും ഇവര്‍ക്കിടയി ലുള്ളതെങ്കിലും ഏതാണ്ട്‌ 250തിലധികം നൈജീരിയന്‍ ഭാഷകള്‍ പ്രയോഗത്തിലുണ്ടന്നാണ്‌ ഔദ്യോഗിക കണക്ക്‌. ഈ 250 തന്നെ വീണ്ടും പ്രാദേശികതലത്തില്‍ 500 ലധികമായും വിഭജിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചില ഗോത്ര സമൂഹങ്ങള്‍ തന്നെ രണ്ടോ അതിലധികമോ ഭാഷയില്‍ ആശയവിനിമയം നടത്താറുണ്ടെന്നുള്ളത്‌ കൌതുകകരമാണ്‌. ഞാന്‍ പാര്‍ക്കുന്ന തെക്ക്‌ കിഴക്കന്‍ പ്രവിശ്യയില്‍ കൂടുതലായുള്ളത്‌ ഇബോ വംശജരും, അവര്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഭാഷ ഇഗ്‌ബോ യും അതിന്റെ 50 തിലേറെ വരുന്ന പ്രാദേശികരൂപാന്തരങ്ങളുമാണത്രേ.
ഇഗ്‌ബോ യിലെ ചില വാക്കുകള്‍;
ദൌലു (ദാഉലു) : നന്ദി
കെടാഉ : സുഖമാണോ
മ്ന്‍നിലി : വെള്ളം
ന്‍നി : എടുക്കൂ
ഒചെ : കസേര
ഓഗ: ബോസ്‌ (സര്‍ എന്ന അര്‍ത്ഥത്തില്‍)
വാഹ്‌ല : പ്രശ്‌നം (നോ വാഹ്‌ല : നോ പ്രൊബ്ലം)

ഇതൊക്കെ തന്നെ പലരും നീട്ടലും കുറുക്കലുമൊക്കെയായി പലരീതിയിലാണ്‌ ഉച്ചരിക്കുന്നത്‌.എന്റെ കൂടെ ജോലിയെടുക്കുന്ന മിക്കവരും പ്രാദേശികഭാഷ സംസാരിക്കുമെങ്കിലും എഴുതുവാന്‍ അറിയില്ല.അവര്‍ അതിന്‌ ഔദ്യോഗിക ഭാഷയായ ആംഗലേയം തന്നെയാണുപയോഗിക്കുന്നത്‌. അത്‌ പറയാന്‍ വിട്ടു, ഇവിടുത്തെ വര്‍ഷങ്ങള്‍ നീണ്ടുനിന്ന ബ്രിട്ടീഷ്‌ കൊളോണിയല്‍ വാഴ്ചയുടെ ഫലമെന്നോണം ആംഗലേയമാണ്‌ ഔദ്യോഗിക ഭാഷ, സ്കൂളുകളിലും അതിനാണ്‌ ഒന്നാമിടം.എന്നാല്‍ 'പീജിയണ്‍ ഇംഗ്ലീഷ്‌' എന്ന പേരിലുള്ള ഒരുതരം ആംഗലേയത്തിനോടടുത്തുനില്‍ക്കുന്ന സംസാര എഴുത്ത്‌ ഭാഷ കോളണിവാഴ്ചയ്ക്‌ വളരെ മുന്‍പ്‌ തന്നെ പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നു വെന്ന് ചില കുറിപ്പുകളില്‍ കാണുന്നു. എന്റെ സുഹൃത്ത്‌ എമ്മാനുവേല യുടെ അഭിപ്രായത്തില്‍ ഏതെങ്കിലും നൈജീരിയന്‍ എഴുത്തുഭാഷ വശമുള്ളവര്‍ ഈ തലമുറയില്‍ വിരളമാണ്‌. 42നും 51നുമിടയ്ക്കാണ്‌ സാക്ഷരതാ ശതമാന നിരക്കെന്ന് ഔദ്യോഗിക വെബ്‌സൈറ്റ്‌ പറയുന്നുവെങ്കിലും അതിലും വളരെ താഴെയാവാനേ സാധ്യതയുള്ളൂവെന്നാണ്‌ ഇവരുടെ അഭിപ്രായം. എഴുത്തും വായനയും അറിയാത്തവരും ആംഗലേയം നന്നായി തന്നെ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത്‌ നിത്യജീവിതത്തിന്റെ ആവശ്യകത കൊണ്ടാകാം.

നീണ്ടുനിന്ന കോളണിവാഴ്ചയും സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം നിരവധി വര്‍ഷങ്ങള്‍ കടന്നുപോയ പട്ടാളഭരണവും മൂലം ഗോത്രസംസ്കാരം മ്യൂസിയം മാതൃകകളില്‍ മാത്രമായൊതുങ്ങിപോയിരിക്കുന്നു. ഇപ്പോള്‍ ടൂറിസത്തിന്റെ ഭാഗമായി കെട്ടുകാഴ്ചകളായിതീരുന്ന സാംസ്കാരിക പരിപാടികളില്‍ ആഫ്രിക്കന്‍ ഗോത്ര ചലനങ്ങളേക്കാള്‍ മുഴച്ചുനില്‍ക്കുന്നത്‌ പാശ്ചാത്യ ചുവട്‌വെയ്പ്പുകളാണന്നതില്‍ ഈ പുത്തന്‍ തലമുറയും കുണ്ഠിതപെടുന്നു. ഉള്‍ഗ്രാമങ്ങളില്‍ ഇപ്പോഴും വിവാഹം, മരണം തുടങ്ങിയെന്തിനും തനത്‌ വാദ്യഘോഷങ്ങളും ചടുല താളമേളങ്ങളുടെയുമൊക്കെ അകമ്പടിയുമുണ്ടാകുമത്രേ, പക്ഷേ അതൊന്നും ഡോക്കുമന്റ്‌ ചെയ്ത്‌ വെയ്ക്കാന്‍ പോലും ഭരണകൂടത്തിന്‌ താല്‍പര്യമില്ലന്നാണിന്നിവരുടെ പരാതി.

ബെന്യൂ നദീതടത്തില്‍ വികാസം പ്രാപിച്ച ‘നോക്‌ ‘ സംസ്കാരത്തിന്റെ തിരുശേഷിപ്പുകള്‍ കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്‌ നൈജീരിയന്‍ ഗോത്രവര്‍ഗങ്ങളുടെ ഏതാണ്ട്‌ 2000 ത്തിലേറെ വര്‍ഷത്തെ പഴക്കം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ബി.സി 500 നും എ.ഡി 200നും ഇടയ്കുണ്ടായിരുന്നുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്ന 'നോക്‌ ‘ സംസ്കാരത്തിന്റെ ഉറവിട ഖനനത്തില്‍ കണ്ടത്തിയ ചുട്ടെടുത്ത കളിമണ്‍ പാത്ര ശില്‍പനിര്‍മ്മാണത്തിന്റെ നിരവധിമാതൃകകള്‍, പാരമ്പര്യ കലാരൂപങ്ങളുടെയും ഒരു ജനതയുടെ മുഴുവന്‍ സംസ്കാരത്തിന്റെയും മഹത്വം വെളിവാക്കുന്നവയാണ്‌. (പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ട്‌ മ്യൂസിയത്തില്‍ ചിലത്‌ പ്രദര്‍ശിപ്പിച്ചിട്ടുള്ളത്‌ കാണാന്‍ കഴിഞ്ഞു) പുല്ല്‌ നെയ്തുണ്ടാക്കുന്ന വിവിധ കരകൌശല വസ്തുക്കള്‍, തടികൊണ്ടുള്ള കൊത്തുപണികള്‍, കൈകൊണ്ട്‌ നെയ്യുന്ന തുണിത്തരങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയവയേപ്പോലെ തന്നെ കളിമണ്‍ പാത്ര നിര്‍മ്മാണം ഇന്നും സുപ്രധാനമായ ഒരു കുലത്തൊഴിലാണ്‌; ഉപജീവനമാര്‍ഗവും. കരകൌശല വസ്തുക്കളില്‍ എന്നെ ഏറ്റവും ആകര്‍ഷിച്ചത്‌ പല നിറത്തിലും ആകൃതിയിലുമുള്ള മുഖംമൂടികളാണ്‌, അതും തടികൊണ്ടുള്ളവ.

വസ്ത്രധാരണരീതി പല വംശജരും പലവിധത്തിലാണെങ്കിലും നിറപ്പകിട്ടാര്‍ന്ന വസ്ത്രങ്ങളോടാണിവര്‍ക്ക്‌ ഏറെ പ്രിയം. ക്രിസ്തുമത വിശ്വാസികള്‍ പക്ഷേ പള്ളിയില്‍ പോകുന്നതൊക്കെ വളരെ 'ഫോര്‍മല്‍' വസ്ത്രങ്ങളണിഞ്ഞാണ്‌. പെണ്‍കുട്ടികള്‍ക്ക്‌ തലയില്‍ 'സ്കാര്‍ഫ്‌' കെട്ടുന്നതും വളരെ നീളമേറിയ തുണികൊണ്ട്‌ പ്രത്യേകശൈലിയില്‍ തലപ്പാവുപോലെ ചുറ്റികെട്ടുന്നതും പാരമ്പര്യ ശൈലിയാണ്‌. വിവാഹം പോലുള്ള പൊതുചടങ്ങുകളില്‍ ഇവര്‍ പാരമ്പര്യ വസ്ത്രങ്ങളണിയുവാന്‍ പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കുന്നു. (ഇല്ലാത്തവര്‍ക്ക്‌ വാടകയ്ക്‌ കിട്ടുന്ന സ്ഥലങ്ങള്‍ ധാരാളമുണ്ടത്രേ)

പെണ്‍കുട്ടികള്‍ 20 വയസ്സോടെയും ആണ്‍കുട്ടികള്‍ 25നോടടുത്തും വിവാഹിതരാകുമായിരുന്നു നേരത്തെ. പക്ഷേ ഇപ്പോള്‍ വിദ്യാഭ്യാസം, ജോലി തുടങ്ങിയവയോടൊപ്പം പെണ്‍കുട്ടികള്‍ 25 നോടടുത്തേ വൈവാഹികജീവിതത്തിലേക്ക്‌ പ്രവേശിക്കാറുള്ളൂ. സ്ത്രീധന സമ്പ്രധായമൊക്കെ കുറഞ്ഞ അളവിലെങ്കിലും വ്യാപകമായി ഇപ്പോഴുമുണ്ട്‌. വിവാഹ ചടങ്ങുകളൊക്കെ വളരെ ചിലവേറിയതിനാല്‍ ഇപ്പോള്‍ പലരും ‘ലിവിംഗ്‌ റ്റുഗതര്‍‘ സമ്പ്രധായത്തിലാണ്‌. പാരമ്പര്യ രീതിയിലുള്ള വിവാഹം ചിലപ്പോള്‍ രണ്ടോ മൂന്നോ വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്ക്‌ ശേഷമാകും, അതും ജനിച്ച ഗ്രാമത്തില്‍ വെച്ച്‌. വംശ പാരമ്പര്യമൂല്യത്തെ വളരെ വലുതായികാണുന്ന ഇവര്‍ വംശം , മതം പിന്നെ സ്ഥലം എന്ന ക്രമത്തിലാണ് പരസ്പരം പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത്‌ പോലും. വംശീയ സ്പര്‍ധയും മറ്റും ചെറിയതോതിലുള്ള ലഹളയ്ക്‌ കാരണമാകുന്നത് നിത്യ സംഭവമാണ്.

നൈജീരിയക്കാര്‍ ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്ന രീതിയ്ക്കും ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കള്‍ക്കും ഒരുപാട്‌ സാമ്യം നമ്മുടേതായിട്ടുണ്ട്‌. പരസ്യമായ സദസ്സിലോ, മറ്റ്‌ രാജ്യക്കാര്‍ പങ്കെടുക്കുന്ന ചടങ്ങിലോ അല്ലാതെ ഇവര്‍ സ്പൂണും ഫോര്‍ക്കും ഒന്നും ഉപയോഗിക്കാറില്ല. കൈകൊണ്ട്‌ തന്നെ വാരി കഴിക്കുകയാണ്‌ ചെയ്യുന്നത്‌. ഇറച്ചി, മീന്‍ തുടങ്ങിയവയ്ക്‌ പ്രാധാന്യമേറെ. അതുപോലെ എരിവും ചൂടും കുറച്ചൊക്കെ ഇഷ്ടപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു. ‘കസാവ‘ യെന്നപേരില്‍ നമ്മുടെ കാച്ചില്‍ പോലിരിക്കുന്ന ഒരു തരം കിഴങ്ങ്‌ ഇവര്‍ക്ക്‌ പ്രിയംങ്കരമാണ്‌, പ്രത്യേകിച്ചും ചൂട്‌ കൂടിയ വടക്കന്‍ പ്രവിശ്യയില്‍. കൊഴുപ്പും വെള്ളത്തിന്റെ അംശവും വളരെകൂടുതലായുള്ളത്‌ തന്നെയാവാം കാരണം. "നൈജീരിയന്‍ വസതികളില്‍ അതിഥികള്‍ ഒരിക്കലും ഭക്ഷണശേഷം നന്ദി പറയാന്‍ പാടില്ല, കാരണം അതിഥികള്‍ക്ക്‌ ഭക്ഷണം കൊടുക്കുകയെന്നത്‌ നന്ദി സ്വീകരിക്കാന്‍ പാടില്ലാത്ത കടമയാണ്‌" ഇതുപറയുമ്പോള്‍ എമ്മനുവേലയുടെ കണ്ണുകളിലെ തിളക്കം 'അതിഥി ദേവോ ഭവ:‘ എന്ന് കരുതുന്നൊരു നാട്ടില്‍ നിന്നു വരുന്ന എനിക്ക്‌ തിരിച്ചറിയാനാവും.

ബാക്കി അടുത്ത കത്തിലെഴുതാം, അവിടുത്തെ വിശേഷങ്ങള്‍ക്കായി കാത്തിരിക്കുന്നു.

ആശംസകളോടെ,

Friday, October 20, 2006

'ഒന്നേ' യിലേക്ക് ഒരു യാത്ര

പ്രിയ കൌച്ചു,
നിനക്ക്‌ സുഖം തന്നയല്ലേയെന്ന പതിവ്‌ ചോദ്യം ആവര്‍ത്തിക്കുന്നു.നല്ല തിരക്കുണ്ട്‌, അതിനാലാണ്‌ മെയിലുകള്‍ വൈകുന്നത്‌;പിന്നെയിവിടുത്തെ നെറ്റ്‌വര്‍ക്ക്‌ മിക്കപ്പഴും പണിമുടക്കിലുമാണ്‌. ബ്ലോഗിങ്ങില്‍ ഹരം പിടിച്ചിരിക്കുന്നു, ചിന്തിക്കുവാനും ചിരിക്കുവാനുമുതകുന്ന ഒരു പാട്‌ ബ്ലോഗെഴുത്തുകള്‍ സുലഭം. നീ പറഞ്ഞപ്പോള്‍ ഇത്ര കേമമെന്ന് ഞാന്‍ കരുതിയേയില്ല.ഓഫീസ് സമയം കഴിഞ്ഞേ പറ്റുകയുള്ളുവെങ്കിലും പിന്മൊഴികള്‍ക്കും തനിമലയാളത്തിനുമിടയില്‍ നിനക്ക്‌ കത്തെഴുതാന്‍ വൈകിയാല്‍ പിണങ്ങണ്ട, നീ തന്നെ കാരണം.

കഴിഞ്ഞ കത്തിലെഴുതിയിരുന്ന 'തട്ടികൊണ്ട്‌ പോകല്‍' ഭീക്ഷണികളും അതിനേതുടര്‍ന്നുണ്ടായ നിയന്ത്രണങ്ങളുമൊക്കെ വരുന്നതിനു മുന്‍പ്‌ ജൂലായ്‌ അവസാന ആഴ്ച ഇവിടെനിന്നും 40 തോളം കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയുള്ളതും എന്റെ കൂടെയുള്ള മറ്റ്‌ മൂന്ന് പേരുടെ ക്യാമ്പിംഗ്‌ സ്ഥലവുമായ 'ഒന്നേ'(Onne) യിലേക്ക്‌ പോകാന്‍ കഴിഞ്ഞിരുന്നു. ഇവിടെ വന്ന ശേഷം ആദ്യമായാണ്‌ ഇത്രയെങ്കിലും ദൂരം റോഡ്‌ മാര്‍ഗ്ഗം സഞ്ചരിക്കുവാന്‍ അവസരം കിട്ടുന്നത്‌ എന്നതിനാല്‍ ആകെ ത്രില്ലിലായിരുന്നു ഞാന്‍. ഡ്രൈവറെ കൂടാതെ ഒരു മിലിറ്ററി ഗണ്‍മാന്‍ കൂടെയുണ്ടാവാറുള്ളത്‌ ഞാന്‍ പറഞ്ഞിരുന്നല്ലോ.പോകുന്ന വഴിയൊക്കെ എന്നെ അലട്ടിയിരുന്ന ഒരു വലിയ ചോദ്യം അവന്റെ കൈയ്യിലിരിക്കുന്ന തോക്ക്‌ പൊട്ടുമോ എന്നതായിരുന്നു.


റോഡുകളുടെയും മറ്റും സ്ഥിതി ഞാന്‍ നേരത്തേ എഴുതിയിരുന്നതിലും ഒട്ടും വിഭിന്നമല്ല.കുറെ നല്ല റോഡുണ്ട്‌, ബാക്കിയെല്ലാം പൊട്ടിപൊളിഞ്ഞത്‌ തന്നെ. ജനസാന്ദ്രതയേറിയിടങ്ങളിലാണ്‌ ഏറ്റവുമധികം പ്രശ്നങ്ങള്‍.വഴിയോരങ്ങളിലെ തകര ഷീറ്റ്‌ മേഞ്ഞ കടകളും വീടുകളുമൊക്കെ കൂടി ഒരു വലിയ ചേരിപ്രദേശത്ത്‌ കൂടി കടന്നു പോകുന്ന പ്രതീതിയാണ്‌. കുറച്ചു ദൂരം കഴിഞ്ഞപ്പോഴേക്കും ജനവാസം കുറഞ്ഞയിടമെങ്കിലും നല്ല റോഡും , വശങ്ങളില്‍ പച്ചപ്പ്‌ നിറഞ്ഞ പ്രദേശവുമായിതീര്‍ന്നു. ഇടയ്ക്‌ ചില നദികളും, പാലങ്ങളുമൊക്കെയായി കേരളത്തിലൂടെ തന്നെ കടന്നുപോകുന്ന പ്രതീതി. വളരെയകലെ കാണുന്ന ഉയരമേറിയ പനകള്‍ തെങ്ങാണന്നു തെറ്റിദ്ധരിച്ചു പോകും. വിശാലമായ മൈതാനങ്ങളില്‍ ഫുട്ബോളിനു പിന്നാലെ കുതിക്കുന്ന കുട്ടികളെ കണ്ടപ്പോള്‍ ബാല്യകാലത്തേക്ക്‌ ഓര്‍മ്മകള്‍ ഓട്ടപ്രദക്ഷിണം നടത്തി.



പോകുന്ന വഴി 'എലമ്മെ' (Eleme) ജംഗ്‌ഷന്‍ കഴിഞ്ഞതും വാഹനങ്ങളുടെ നീണ്ട നിരയില്‍ പെട്ടു. അതിനു മുന്‍പ്‌ പല ട്രാഫിക്‌ കുരുക്കുകളിലും വരിതെറ്റിച്ചും തെറ്റായ വശത്തൂടെ കടന്നു കയറിയും അഭ്യാസം കാണിച്ച ഡ്രൈവര്‍ക്കും ചെറിയ പരുങ്ങല്‍, ഇവിടെ എല്ലാവരും ക്യൂ പാലിക്കുന്നുണ്ട്‌. കുറെ അടുത്തെത്തിയപ്പോഴാണ്‌ മനസ്സിലായത്‌ റോഡിലെ പോലീസ്‌ ചെക്കിംഗ്‌ ആണ്‌. എന്നുപറഞ്ഞാല്‍ ആയുധധാരികളായ ഒരു പറ്റം പോലീസുകാര്‍ വാഹനങ്ങള്‍ തടഞ്ഞുനിര്‍ത്തി പണം പിരിക്കുന്നു.പരസ്യമായിതന്നെയാണ്‌ ഡ്രൈവര്‍മാര്‍ കാശ്‌ കൊടുക്കുന്നത്‌,അല്ലാതെ നാട്ടിലെപ്പോലെ ആര്‍.സി.ബുക്കിലും ലൈസന്‍സിനുള്ളിലും തിരുകീട്ടല്ല. ക്യാമറയിലേക്ക്‌ കൈപോയപ്പോള്‍ സെക്യൂരിറ്റിക്കാരന്‍ തടഞ്ഞു. അവന്‍ കൂടെയുള്ളതിനാലാകണം ഞങ്ങളുടെ വണ്ടി വേഗം കടത്തിവിട്ടു.






ദൂരെ 'എലമേ പെട്രോകെമിക്കല്‍സിന്റെ' പുകകുഴലുകള്‍ തീയും പുകയും വമിപ്പിക്കുന്നു. നൈജീരിയയുടെ എണ്ണപ്പെട്ട ഒരു പൊതുമേഖലാ വ്യവസായസ്ഥാപനമാണ്‌ 900ത്തോളം ഹെക്‍ടര്‍ സ്ഥലത്ത്‌ വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്ന ഈ പെട്രോകെമിക്കല്‍ ശാല. 80 തോളം കിലോമീറ്റര്‍ അകലെയുള്ള ‘ഒബിയഫു പ്ലാന്റി‘ ല്‍ നിന്നും നേരിട്ട്‌ ബന്ധിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള കുഴലുകളിലൂടെയാണ്‌ പ്രധാന അസംസ്കൃത വസ്തുക്കളായ ദ്രാവക, വാതക പെട്രോളിയം ഇവിടേക്ക്‌ എത്തുന്നത്‌. അത് സംസ്കരിച്ച് എതിലിന്‍, ബ്യൂട്ടേന്‍, പോളിയെത്തിലിന്‍ തുടങ്ങി നിരവധി വ്യാവസായിക ഉത്‌പന്നങ്ങളും, കാസ്റ്റിക്‌ സോഡ, പോളിവിനെയില്‍ ക്ലോറൈഡ്‌ (pvc) പോലുള്ള വാണിജ്യ ഉത്‌പന്നങ്ങളും നിര്‍മ്മിക്കപെടുന്ന ഈ സ്ഥാപനം തദ്ദേശവാസികള്‍ക്ക്‌ നല്ലൊരു തൊഴില്‍സംരംഭം കൂടിയാണ്‌. 1982ല്‍ പ്രാരംഭപ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ ആരംഭിച്ചെങ്കിലും ഒന്നാം ഘട്ടം പൂര്‍ണ്ണതോതില്‍ ഉത്‌പാദനം തുടങ്ങിയത്‌ 1995 മുതലാണ്‌; ത്വരിതഗതിയില്‍ മൂന്നാം ഘട്ട വികസനപ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ നടന്നുവരികയാണ്‌ വിദേശ നിക്ഷേപ സാങ്കേതിക പങ്കാളിത്തമുള്ള ഈ പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനത്തിലിപ്പോള്‍.

'ഠേ, ഠേ ' ചിന്തകളെ വിറപ്പിച്ച്‌കൊണ്ടുയര്‍ന്ന വെടിശബ്ദം, നോക്കിയപ്പോള്‍ എന്റെ വാഹനം നിര്‍ത്തിയിട്ടിരിക്കുന്നു, സെക്യൂരിറ്റിക്കാരന്‍ വശത്തെ ചില്ലു താഴ്‌ത്തി മുകളിലേക്ക്‌ വെടിവെക്കുന്നു. റോഡിന്‌ കുറേദൂരെയായുള്ള ചെറിയ ഒരു കവലയില്‍ നിന്നും വീണ്ടും വെടിശബ്ദം. 'കഴിഞ്ഞു എന്നെ തട്ടികൊണ്ട്‌ പോകുകയോ കൊള്ളയടിക്കന്‍ പോകുകയോ ആണല്ലോ ദൈവമേ' എന്നു കരുതി മൊബെയിലില്‍ 'ഹെല്‍പ്‌' അടിക്കാനൊരുങ്ങിയപ്പോഴേക്കും വണ്ടി നീങ്ങിതുടങ്ങി. സംസാരശേഷി വീണ്ടുകിട്ടി, ഞാനവനോട്‌ കാര്യം തിരക്കിയപ്പോഴാണ്‌ സംഭവം പിടികിട്ടിയത്‌; അവന്റെ ഒരു മിലിട്ടറി സുഹൃത്ത്‌ മറ്റേ റോഡില്‍ നില്‍ക്കുന്നത്‌ കണ്ട്‌ പരസ്പരം 'വിഷ്‌' ചെയ്തതാത്രേ..!. പണ്ടാരമടങ്ങാന്‍ പേടിപ്പിച്ചുകളഞ്ഞല്ലോ പഹയാ എന്നോര്‍ത്തിരിക്കുമ്പോഴേക്കും ഞങ്ങള്‍ 'ഒന്നേ' ക്യാമ്പി ലെത്തിയിരുന്നു.

ഒന്നെ ഓയില്‍ ആന്‍ഡ്‌ ഗ്യാസ്‌ ഫ്രീസോണ്‍ - ഒരു വിദൂര ദൃശ്യം


നൈജീരിയയുടെ മറ്റൊരു പ്രധാന തുറമുഖപ്രദേശമാണ്‌ ഒന്നെ. ഫെഡറല്‍ ഓഷ്യന്‍ ടെര്‍മിനല്‍ (FOT) , ഫെഡറല്‍ ലൈറ്റ്‌ ടെര്‍മിനല്‍ (FLT) എന്നിങ്ങനെ രണ്ട്‌ പോര്‍ട്ടുകള്‍ ഉള്‍പ്പടെ ഏകദേശം 16 ചതുരശ്ര കി.മീറ്റര്‍ പ്രദേശമുള്‍പ്പെടുത്തി രൂപീകരിച്ചിരിക്കുന്ന 'ഒന്നെ ഓയില്‍ ആന്‍ഡ്‌ ഗ്യാസ്‌ ഫ്രീ സോണ്‍' നൈജിരിയയുടെ സാമ്പത്തിക മേഖലയുടെ അനിവാര്യഘടകമായി കഴിഞ്ഞു. കയറ്റുമതി ഇറക്കുമതി ചുങ്കവും മറ്റു നൂലാമാലകളൊന്നും ഇല്ലായെന്നത്‌ പല വിദേശകമ്പനികള്‍ക്കും ഇവിടേക്കു വരാന്‍ പ്രചോദനമാകുന്നു. പൂര്‍ണ്ണമായും വിദേശ സ്വകാര്യ കമ്പനികളുടെ മേല്‍നോട്ടത്തിലുള്ള വികസനപ്രവര്‍ത്തനം ചുറ്റുമുള്ള മറ്റ്‌ പ്രദേശങ്ങളിലേക്കും വ്യാപിക്കുന്നുവെന്നത്‌ കാണാനാകും. നല്ല ഗതാഗതസൌകര്യങ്ങളുമൊക്കെ ഒരുക്കുവാന്‍ സദാപ്രവര്‍ത്തനനിരതരാണീ നിക്ഷേപര്‍. ആരംഭംകുറിച്ച്‌ 10വര്‍ഷം കൊണ്ട്‌ തന്നെ ഷെല്‍, മോബില്‍, റ്റോട്ടല്‍, അജിപ്‌ തുടങ്ങിയ ബഹുരാഷ്ട്ര ഓയില്‍ ഭീമന്‍മാരുടേതുള്‍പ്പടെ ഏകദേശം 150 തിലധികം വിദേശനിക്ഷേപകര്‍ ഇവിടം പ്രധാനതാവളമാക്കി കഴിഞ്ഞു. ഇത്തരം വികസനപ്രവര്‍ത്തങ്ങള്‍മൂലം തദ്ദേശീയരായ അളുകള്‍ക്ക്‌ തൊഴില്‍ ലഭിക്കുന്നു എന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്‌.

ഇവിടെ നാല്‌-അഞ്ച്‌ വര്‍ഷമായിട്ട്‌ താമസിക്കുന്ന മലയാളി സുഹൃത്തിനെ കിട്ടി, ഒപ്പം രാത്രി,അടുത്തു തന്നെയുള്ള 'ബുഷ്‌ ബാറില്‍' പോകാമെന്നുള്ള ആശയവും. പകലൊക്കെ അടഞ്ഞ്‌ കിടക്കുകയും വൈകുന്നേരമാകുമ്പോഴേക്കും സജീവമാകുകയും ചെയ്യുന്ന നിരവധി ബുഷ്‌ ബാറുകള്‍ ഇവിടുണ്ടെന്ന് കേട്ടിട്ടുണ്ട്‌. നമ്മുടെ നാട്ടിലെ തട്ടുകട വിപുലീകരിച്ചൊരു സെറ്റപ്പ്‌ ആയിട്ടാണ്‌ എനിക്ക്‌ തോന്നിയത്‌. ഇതിന്റെ മേല്‍ക്കൂര ഉണങ്ങിയ ചെറുചെടികളും പുല്ലും മറ്റുംകൊണ്ട്‌ മേഞ്ഞതിനാലാവുമോ 'ബുഷ്‌' ബാര്‍ എന്നു പേരുവന്നത്‌?. എന്റെ സുഹൃത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തില്‍ അവിടെ നല്ല 'പുഷും പുള്ളു' മൊക്കെ നടക്കുന്നതിനാല്‍ 'പുഷ്‌' ബാര്‍ എന്ന് പേരിട്ട്‌ ലോപിച്ചിങ്ങനെ ആയതാവാമെന്നാണ്‌. (ഏയ്‌, ഇതിന്‌ അമേരിക്കന്‍ ബന്ധമൊന്നും ഉണ്ടാകാന്‍ വഴിയില്ല..!) മങ്ങിയവെളിച്ചവും ഇടയ്കിടെ മിന്നിത്തെളിയുന്ന വര്‍ണ്ണബള്‍ബുകളും ആഫ്രിക്കന്‍ ചടുലതാളമേള സംഗീതവുമൊക്കെയായി പ്രധാന വേദിയും ബാറുമൊഴികെ തുറസായി കിടക്കുന്ന ഒരു 'ഓപ്പണ്‍ എയര്‍' ഡാന്‍സ്‌ ബാര്‍. വിവിധ വര്‍ണവേഷത്തിലുള്ള നൈജീരിയന്‍ തരുണീമണികളുടെ നൃത്തചുവടുകളും നുരഞ്ഞ്‌ കവിയുന്ന ബീയര്‍ മഗുകളും കൊണ്ട്‌ ഹരം കൊള്ളാവുന്ന ഒരിടമെന്നതിലുപരി ഇത്‌ ഒരു ബുക്കിംഗ്‌ കേന്ദ്രം കൂടിയാണ്‌; അതേ, ഇവിടെ നിന്നും പെണ്‍കിടാങ്ങളെ ബുക്ക്‌ ചെയ്ത്‌ താമസസ്ഥലത്തേക്കോ, അല്ലെങ്കില്‍ അവര്‍ തന്നെ ഒരുക്കുന്നയിടത്തേക്കോ പോകാം. ഇന്ത്യന്‍സിനെ ഇവര്‍ക്ക്‌ വലിയ നോട്ടമില്ല, കാരണം കൂടെ കൂട്ടുന്നവര്‍ അപൂര്‍വ്വം. നല്ല വെളുത്ത സായിപ്പിനേയും കറുത്ത സ്വദേശികളെയുമാണവര്‍ക്ക്‌ താല്‍പര്യം. രണ്ടും മൂന്നും എണ്ണത്തിനേയൊക്കെ വണ്ടിയില്‍ കയറ്റികൊണ്ട്‌ പോകുന്ന വിദേശികളെയും കണ്ടു. ഒരു ക്യാന്‍ ബീയറോ ഭക്ഷണമോ വാങ്ങികൊടുത്താല്‍ കൂടെ വന്നിരിക്കാനും കൊഞ്ചാനും വേണമെങ്കിലൊന്നു കുഴഞ്ഞാടാനും തയ്യാറാണിവര്‍, ആത്യന്തികമായ ലക്ഷ്യം കൂടെ പോരുകയെന്നത്‌ തന്നെ. ഇവിടെ നിന്നും കൊണ്ട്‌പോയി സ്ഥിരമായി കൂടെ താമസിപ്പിക്കുന്നവരുമുണ്ട്‌, മാസാമാസം ഒരു തുക കൊടുത്താല്‍ മതിയല്ലോ.

ഇന്ത്യനായത്‌ കൊണ്ടാവാം, എന്റെടുത്ത്‌ വന്നിരുന്ന പെണ്‍കുട്ടി 'സോണിയ' എന്ന് പേര്‌ പറഞ്ഞത്‌. (ഞാന്‍ തല്‍കാലത്തേക്ക്‌ ഒരു ആന്‍ഡ്രൂസ്‌ ആകുകയും ചെയ്തു) ഇവര്‍ പറയുന്നതൊന്നും സത്യമായിരിക്കില്ല;പക്ഷേ ഞാന്‍ ഡിസൈനര്‍ ആണന്നൊക്കെ പറഞ്ഞപ്പോള്‍ അവള്‍ വാചാലയായി. മാസ്‌ കമ്മ്യൂണിക്കേഷന്‌ യൂനിവെര്‍സിറ്റിയില്‍ പഠിക്കുകയാണത്രെ. ഞാന്‍ ചില ജേര്‍ണലിസം നമ്പര്‍ ഒക്കെയിട്ടപ്പോള്‍ അവള്‍ക്കും സന്തോഷം.ഒരുവര്‍ഷം കൂടി പഠിക്കേണ്ടതുണ്ട്‌, പരീക്ഷയായി,ഫീസടയ്ക്കണം, ഹോസ്റ്റലിലെ ഫീസ്‌ തുടങ്ങിയവയ്ക്കായി ഇടയ്ക്‌ 'ബുഷ്‌ ബാറിലേക്ക്‌ വരും.വീട്ടിലെ ദാരിദ്ര്യമോ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെയോപറ്റി ഞാന്‍ ചോദിച്ചിട്ടും ഒഴിവാക്കിയാണവള്‍ സംസാരിച്ച്‌ കൊണ്ടിരുന്നത്‌. ഗ്രാഫിക്സ്‌, ജേര്‍ണലിസം തുടങ്ങിയവയില്‍ അവള്‍ക്ക്‌ കുറച്ചൊരു വിവരമുണ്ട്‌ താനും, പക്ഷേ ഒന്നും വിശ്വസിക്കാനും പറ്റില്ല. ആരെയോ കാത്തിരിക്കുന്നതിനിടെ സമയം പോകാന്‍ എന്റെ കൂടെകൂടിയതാണന്നവള്‍ പറഞ്ഞ്‌ കേട്ടപ്പോള്‍ ഒഴിവാക്കാനെന്ത്‌ കള്ളം പറയണമെന്നാലോചിച്ചിരുന്ന എനിക്ക്‌ സമാധാനമായി.

അല്പം ഭയത്തോട്‌ കൂടിതന്നെ, ഏതു നിമിഷവും തട്ടികൊണ്ട്‌ പോകലോ, കൊള്ളയടിയോ ഒക്കെ നടക്കാവുന്ന പ്രദേശമായിട്ട്‌ കൂടിയും (ഗണ്‍മാനും ഇല്ല) കുറെയധികം സമയം അവിടെ ചിലവഴിച്ചു,അതാണതിന്റെയൊരു ത്രില്ലും. പിന്നെ കണ്ട് മടുത്ത അടച്ചുമൂടി ശീതീകരികരിച്ച ഡാന്‍സ് ബാര്‍ കണ്‍സപ്റ്റിങ്ങനെ തുറന്ന അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് പറിച്ച് നട്ട് കാണുന്നതിന്റേയും. രാത്രി ഏകദേശം പത്ത്‌ മണിയോടെ അവിടുന്ന് മടങ്ങുമ്പോഴും ഒഴിഞ്ഞ കസേരകള്‍ വീണ്ടും നിറയുകയും, ബീയര്‍ പാത്രങ്ങള്‍ ഒഴിയുകയും ചെയ്ത്‌ കൊണ്ടേയിരുന്നു. ചായം പുരട്ടിയതെങ്കിലും മ്ലാനമായ ചില മുഖങ്ങള്‍ ഇനിയും വന്നെത്താനുള്ളവരെ പ്രതീക്ഷിക്കുകയും സ്‌പീക്കറിലൂടെ കിംഗ്‌ സണ്ണി ആഡെ യുടെ 'ഡാന്‍സ്‌ എവേ യുവര്‍ സോറോ' എന്ന ഗാനത്തിന്റെ വരികള്‍ ഒഴുകിപരക്കുകയും ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്നു.

തല്‍ക്കാലം വിട.

Friday, October 06, 2006

അസൂയമൂത്തൊരു ആട്ടിന്‍‌കുട്ടി

കുമാര്‍ജിയുടെ ഫ്രെയിമിലൂടെ
യുള്ള അസ്‌തമനദൃശ്യം കണ്ട് അസൂയമൂത്ത് ഓഫീസിനു പുറത്തിറങ്ങിയപ്പോള്‍ ദാ, ഇവിടെയും അസ്‌തമനം.ഇവിടെ വന്നിട്ട് മാസം മൂന്ന് കഴിഞ്ഞെങ്കിലും മിക്കദിവസവും മഴയായതു കാരണം ഇതുപോലൊരു ദൃശ്യം കാണാനേ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല. എടുത്തൂ എന്റെ കുട്ടി ക്യാമറ
(canon poweshot A 400)
പടിഞ്ഞാറോട്ട് നോക്കി ഒന്നു ക്ലിക്കി


ഒന്നൂടെ ക്ലിക്കി

പിന്നെ കിഴക്കോട്ട് തിരിഞ്ഞും ഒന്നു ക്ലിക്കി

( ഇത് ആനയെപ്പോലെ ശ്രമിച്ച ആട്ടിങ്കുട്ടി..കുമാര്‍ജി, ക്ഷമിക്കണേ )




Monday, October 02, 2006

എണ്ണപാടങ്ങളെന്ന അപകടമേഖല

15/08/06
പ്രിയ കൌച്ചു,
നിന്റെ മെയിലുകള്‍ കിട്ടി. ലബനോണില്‍ നിന്നും ഒഴിഞ്ഞു പോകുന്ന സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും ദൃശ്യങ്ങളെക്കുറിച്ച്‌ നീയെഴുതിയത്‌ ഉള്ളിന്റെയുള്ളില്‍ ഒരു വിങ്ങലായവശേഷിക്കുന്നു, ഇന്നലെമുതല്‍ വെടിനിര്‍ത്തല്‍ പ്രഖ്യാപിച്ചിരിക്കുന്നത്‌ ഒരാശ്വാസമാണെങ്കിലും.

നൈജീരിയയില്‍ വന്നിട്ട്‌ രണ്ട്‌ മാസം കഴിയുന്നു. ജോലിതിരക്കു കൊണ്ടാവണം 65 ദിവസങ്ങള്‍ ഓടിമറഞ്ഞത്‌ അറിഞ്ഞതേയില്ല. ഏകദേശം കേരളത്തിന്റെ കാലാവസ്ഥയുമായി നല്ല ചേര്‍ച്ചയുണ്ടെങ്കിലും മഴ വളരെ ശക്തമാണ്‌. മണിക്കൂറുകളോളം മുടക്കമില്ലാതെ ഒരേ താളത്തിലും ശക്തിയിലും പെയ്യുന്ന മഴ, പിന്നെ ചിലപ്പോള്‍ പെട്ടന്ന്, നല്ല വെയിലും. കാലാവസ്ഥയിലെ ഈ ചാഞ്ചാട്ടം ചെറിയ തോതിലെങ്കിലും ശാരീരികാസ്വാസ്ഥ്യമുണ്ടാക്കുന്നു.
ഇവിടുത്തെ കാഴ്ചകളൊന്നും കാണുവാന്‍ നല്ല അവസരങ്ങള്‍ ഇനിയും കിട്ടിയില്ല. സുരക്ഷാഭീക്ഷണി കടുത്തത്‌, അതുകൊണ്ട്‌ തന്നെ സുരക്ഷിതത്വ ക്രമീകരണങ്ങളും. ബാര്‍ബര്‍ഷോപ്പില്‍ പോകണമെങ്കിലും ഒന്നോ രണ്ടോ ഗണ്‍മാന്‍മാര്‍ അകമ്പടിസേവിക്കുന്നത്‌ അരോചകമാകുന്നു.

നൈജീരിയയുടെ വലിയ സംസ്ഥാനങ്ങളിലൊന്നായ 'റിവര്‍ സ്‌റ്റേറ്റിന്റെ തലസ്ഥാനമാണ്‌ പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ട്‌. നൈജര്‍ നദി അറ്റ്‌ലാന്റിക്കില്‍ പതിക്കുന്നത്‌ നിരവധി ചെറു കൈവഴി(കഴിഞ്ഞ കത്തിന്റെ ഒപ്പം വെച്ചിരുന്ന മാപ്പ്‌ ശ്രദ്ധിക്കുക) കളിലൂടെയാണ്‌. അതില്‍ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒന്നായ 'ബോണി നദിക്ക്‌' വശംചേര്‍ന്നു കിടക്കുന്നതും 'ഇഗ്‌സോ', 'ഇജോ' തുടങ്ങിയ വംശജര്‍ തിങ്ങിപാര്‍ത്തിരുന്നതുമായ ഈ പ്രദേശം 1912 ലാണ്‌ ബ്രിട്ടീഷുകാര്‍ കണ്ടെത്തി ഒരു പ്രധാനതുറമുഖമായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തത്‌. അന്നത്തെ കൊളോണിയല്‍ സെക്രട്ടറി ലൂയിസ്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ടിന്റെ പേരു ചാര്‍ത്തപ്പേട്ട 'പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ട്‌' സമീപപ്രദേശമായ "എനുഗു' വില്‍ നിന്ന് ബോണി നദിവഴി കടത്തികൊണ്ട്‌ വരുന്ന കല്‍ക്കരിയുടെ കയറ്റുമതിയാണ്‌ പ്രധാനമായും ലക്ഷ്യമിട്ടിരുന്നത്‌. പതുക്കെ പതുക്കെ ഉയര്‍ച്ച പ്രാപിച്ച ഈ പ്രദേശം ഇന്ന്‌ നൈജീരിയയുടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട വാണിജ്യ തുറമുഖസമുച്ചയ നഗരിയാണ്‌.



ലോകരാഷ്ട്രങ്ങളില്‍ എട്ടാമത്തെ ഏറ്റവും ഉയര്‍ന്ന പെട്രോളിയം കയറ്റുമതി രാജ്യമാണ്‌ നൈജീരിയ എന്നറിയാമല്ലോ, ആഫ്രിക്കയില്‍ ഒന്നാമത്തേയും. 2005 ലെ കണക്കനുസരിച്ച്‌ ശരാശരി 2.6 മില്യണ്‍ ബാരലാണ്‌ പ്രതിദിന കയറ്റുമതി. ബഹുരാഷ്ട്രകമ്പനികളാണ്‌ ഇവിടുത്തെ ഉത്‌പാദനത്തിന്റെയും കയറ്റുമതിയുടെയുമൊക്കെ ചുക്കാന്‍ പിടിക്കുന്നത്‌. പെട്രോളിയം-പ്രകൃതിവാതകങ്ങളുടെ അമൂല്യശേഖരമാണത്രേ നൈജര്‍ നദിതടപ്രദേശങ്ങളില്‍ ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്നത്‌.
സ്വതവേ പെട്രോളിയം ഖനന വ്യവസായമേഖല അപകടസാധ്യത ഏറെയുള്ളതാണ്‌. പൊട്ടിത്തെറി, ചോര്‍ച്ച, അഗ്നി ബാധ തുടങ്ങി നിരവധി പ്രതിസന്ധികള്‍ ഏതുനിമിഷവും പ്രതീക്ഷിച്ചും,അഥവാ അങ്ങിനെ സംഭവിച്ചാല്‍ സ്വീകരിക്കേണ്ട സുരക്ഷാ നടപടികളെക്കുറിച്ച്‌ പരിശീലനം സിദ്ധിച്ചുമൊക്കെയാണ്‌ എണ്ണപ്പാടങ്ങളില്‍ തൊഴിലെടുക്കുന്നത്‌. പുറംരാജ്യക്കാരായ തൊഴിലാളികളെ സംബന്ധിച്ച്‌ , ഇവിടെ നൈജീരിയയില്‍ മറ്റൊരു അപകടം കൂടി പതിയിരിക്കുന്നു.

കണ്ടല്‍കാടുകള്‍ തഴച്ചു വളരുന്ന ചതുപ്പു നിലങ്ങളും ജലാശയങ്ങളുമൊക്കെയാണ്‌ പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ടിനു ചുറ്റും. മത്സ്യബന്ധനമാണ്‌ ഒരു പ്രധാന തൊഴില്‍ വരുമാന മേഖല. പക്ഷേ പെട്രോളിയം അനുബന്ധവ്യവസായങ്ങള്‍ തഴച്ചു വളര്‍ന്നതോടുകൂടി ആവാസവ്യവസ്ഥിതിയില്‍ വന്‍ മാറ്റമുണ്ടാവുകയും മത്സ്യസമ്പത്തിനെ കാര്യമായി ബാധിക്കുകയും ചെയ്തു. ഖനനം കഴിഞ്ഞ്‌ അല്ലെങ്കില്‍ പരീക്ഷണങ്ങള്‍ കഴിഞ്ഞ്‌ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന എണ്ണകിണറുകളില്‍ നിന്നും പിന്നെയും ആയിരകണക്കിന് ടണ്‍ ക്രൂഡോയില്‍ ഉത്‌പാദിപ്പിക്കപെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കും, വര്‍ഷങ്ങളോളം. അവയൊക്കെ പാടപോലെ പരന്ന് മലീമസമാക്കപ്പെട്ട നദീമുഖവും പരിസര പ്രദേശങ്ങളും നിരവധി ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങള്‍ ഉണ്ടാക്കുന്നു. ജലാശയങ്ങളിലേക്ക്‌ പ്രകൃതിതന്നെ തള്ളിവിടുന്ന ഖരജലമാലിന്യങ്ങള്‍പോലും വെള്ളത്തില്‍ ലയിച്ചു ചേരുന്നില്ല, എണ്ണപ്പാടമൂലം ഒഴുകി നീങ്ങുന്നുമില്ല.


കുടിവെള്ളം കിട്ടാക്കനിയാണ്‌. മിക്ക ചെറുഗ്രാമങ്ങളിലും മലിനമാക്കപ്പെട്ട വെള്ളം കുടിച്ച്‌ കുട്ടികളും മൃഗങ്ങളും ചത്തൊടുങ്ങുന്നു. ഉത്‌പാദനമേഖലയിലെ വായു മലിനീകരണം മറ്റൊരു വശത്ത്‌. മത്സ്യസമ്പത്ത്‌ വളരെ കുറയുകയും ആളുകള്‍ തിങ്ങിപാര്‍ക്കുന്നയിടങ്ങളില്‍ ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങള്‍ ഉടലെടുക്കുകയും ചെയ്തതില്‍ ഇവിടുത്തെ ആളുകള്‍ രോഷാകുലരാണ്‌. ഇത്രയും നൈജീരിയന്‍ സമ്പത്ത്‌ ചൂഷണം ചെയ്യപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും അതിന്റെ പ്രയോജനം സാധാരണക്കാരനിലേക്ക്‌ എത്തുന്നില്ലന്നതാണ്‌ ഏറ്റവും വലിയ പരാതി. വികസനം ഇനിയും എത്തിനോക്കാത്ത ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളാണ്‌ മിക്കതും. വൈദ്യുതി, കുടിവെള്ളം തുടങ്ങിയ അടിസ്ഥാന സൌകര്യങ്ങള്‍ പോലും നിഷേധിക്കപ്പെടുന്ന സാഹചര്യം. രാഷ്ട്രീയമായും സാമൂഹികമായുമുള്ള അനിശ്ചിതാവസ്ഥ,ഒപ്പം തൊഴിലില്ലായ്‌മയും. ഇതില്‍ നിന്നൊക്കെ ഉടലെടുത്തതോ, അല്ലെങ്കില്‍ ഈ സാഹചര്യം മുതലെടുക്കുവാനായി സൃഷ്ടിക്കപ്പെട്ടതോ ആയ നിരവധി സായുധവിപ്ലവ സംഘങ്ങള്‍, ചെറുതും വലുതും, കണ്ടല്‍ക്കാടുകളുടെ മറപറ്റി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു. പരസ്പരം പോരടിക്കുന്ന വിപ്ലവസംഘാങ്ങളുടെ ജഢങ്ങള്‍ ബോണി നദിയിലൂടെ ഒഴുകിനടക്കുന്നത്‌ നിത്യകാഴ്ചയാണ്‌.

ആയുധശേഖരണത്തിനും മറ്റും സാമ്പത്തികപ്രതിസന്ധി നേരിടുന്ന ഇവര്‍ കൊള്ളയും കൊലയും ശീലമാക്കുന്നു. ബാങ്ക്‌/പെട്രോള്‍ ബങ്ക്‌ കൊള്ളയടി നിത്യസംഭവം പോലെയാണ്‌. (പറഞ്ഞാല്‍ വിശ്വസിക്കില്ല; വലിയ ട്രക്ക്‌ കൊണ്ട്‌ നിര്‍ത്തി, ചെറിയ ക്രയിനുപയോഗിച്ച്‌ സ്‌ട്രോങ്ങ് റൂം ഷെല്‍ഫുകളപ്പാടെ പൊക്കി കൊണ്ട്‌ പോകുന്നതരം പരിപാടികളാണ്‌ ഇവിടെ അരങ്ങേറുന്നത്‌) മറ്റൊന്ന് എണ്ണക്കുഴലുകളില്‍ വിള്ളലുണ്ടാക്കി ക്രൂഡോയില്‍ ശേഖരിച്ചു കടത്തലാണ് (കഴിഞ്ഞ വര്‍ഷം രണ്ട്‌ നൈജീരിയന്‍ സൈനികഉദ്യോഗസ്ഥന്മാരെ ടണ്‍ കണക്കിന്‍ ക്രൂഡോയില്‍ ഇപ്രകാരം ശേഖരിച്ച്‌ റഷ്യയിലേയും കിഴക്കന്‍ യൂറോപ്പിലേയും ക്രിമിനല്‍ സംഘങ്ങള്‍ക്ക്‌ മറിച്ചു വില്‍ക്കാന്‍ നേതൃത്വം കൊടുത്തതിന് പട്ടാള വിചാരണചെയ്ത്‌ തുറുങ്കിലടച്ചത്‌ വാര്‍ത്തയായിരുന്നത്രേ..)പക്ഷേ ഇതൊക്കെ ഒരു പരിധിവരെ തടയാന്‍ ഭരണകൂടത്തിനു കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്‌. പകരം യുവ വിപ്ലവകാരികള്‍ പെട്രോളിയം കമ്പനികളിലെ തൊഴിലാളികളെ തട്ടിയെടുത്ത്‌ തലയെണ്ണി കാശു വാങ്ങാന്‍ തുടങ്ങി. ഇതുമൂലം രണ്ട്‌ ലക്ഷ്യങ്ങളാണവര്‍ സാധിക്കുന്നത്‌; നല്ലയൊരുതുക മോചനദ്രവ്യമായി കിട്ടും, അതുപോലെ ലോകമാദ്ധ്യമ ശ്രദ്ധയും നേടാം.(ചില വാര്‍ത്തകള്‍ ഇവിടെ )
ഈ ആഗസ്റ്റില്‍ മാത്രം , ഇന്നലെത്തെയുള്‍പ്പെടെ ഏതാണ്ട്‌ ആറോളം സംഭവങ്ങള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട്‌ ചെയ്യപ്പെട്ടു, റിപ്പോര്‍ട്ട്‌ ചെയ്യപ്പെടാതെ ഒതുക്കി തീര്‍ത്തവ നിരവധി.ആദ്യമൊക്കെ ജലാശയമാര്‍ഗ്ഗം യാത്രചെയ്യുന്നവരേയാണ്‌ തട്ടികൊണ്ട്‌ പോയിരുന്നതെങ്കില്‍ ഇപ്പോള്‍ റോഡിലേക്കും വ്യാപിച്ചിരിക്കുന്നു.യൂറോപ്യന്‍ രാജ്യങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള തൊഴിലാളികളേറെയും നിശാക്ലബ്ബുകളിലേയും മറ്റും നിത്യ സന്ദര്‍ശകരാണ്‌(ക്ലബ്ബുകള്‍ വേണ്ടുവോളമുണ്ട്‌ താനും..!!) അവിടെനിന്ന് ഇറങ്ങുന്നവരൊക്കെയാണ്‌ പ്രധാന ഇരകളെങ്കിലും, കമ്പനിപടിക്കല്‍ നിന്നു തന്നെ കൂടെയുണ്ടായിരുന്ന ഗണ്‍മാനെ വെടിവെച്ച്‌ കൊന്നശേഷം തട്ടികൊണ്ട്‌ പോയ സംഭവും ഈയടുത്തുണ്ടായി.



ഇതുകാരണം മിക്ക കമ്പനികളും തൊഴില്‍ സമയങ്ങളില്‍ മാറ്റം വരുത്തുവാനും, തൊഴിലാളികളുടെ വിന്യാസം ക്രമപ്പെടുത്താനുമൊക്കെ നിര്‍ബന്ധിതരായി. ഫലമോ ഏതാണ്ട്‌ 20 ശതമാനത്തോളം ഉത്‌പാദനക്കുറവ്‌ ജൂലായ്‌- ആഗസ്റ്റ്‌ മാസങ്ങളില്‍ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ടെന്നാണ്‌ കണക്കുകള്‍ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്‌. രാജ്യത്തിന്റെ പ്രധാന വരുമാനത്തിലാണീ കുറവെന്നത് കൊണ്ട് ഭരണകൂടം ഉണര്‍ന്ന് പ്രവര്‍ത്തിക്കുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്.

വൈകിട്ട്‌ ആറുമണിമുതല്‍ രാവിലെ ആറുമണിവരെ ക്യാമ്പിന്‌ പുറത്ത്‌ പോകരുതെന്നുള്ള നിര്‍ദേശം ഞങ്ങള്‍ക്കും കിട്ടി. ജീവനില്‍ കൊതിയുള്ളതുകൊണ്ട്‌ അല്ലെങ്കിലും ആ നേരത്ത്‌ പുറത്ത്‌ കറങ്ങാന്‍ പോകാത്തതിനാല്‍ എനിക്കാ നിര്‍ദേശം ബാധകമല്ല. എങ്കിലും കഴിഞ്ഞതിനു മുമ്പത്തെ ആഴ്ചയവസാനം 'ഒന്നേ' പോര്‍ട്ടിലുള്ള സുഹൃത്തുക്കളോടൊപ്പം (കൂടെ വന്ന മൂന്ന് പേര്‍ അവിടെയാണ്‌)അവിടെയടുത്തുള്ള 'ബുഷ്‌ ബാറില്‍' രാത്രി പോകുകയും അതു വേറിട്ടൊരു അനുഭവമാകുകയും ചെയ്തു. ആ വിശേഷങ്ങള്‍ അടുത്ത കത്തില്‍.

നിന്റെ ഡോക്കുമെന്ററി ' മെന്‍ ഓഫ്‌ ബെര്‍ഡന്‍ ' തിരുവനന്തപുരം ഫെസ്റ്റിവലിനയച്ചിട്ട്‌ മറുപടിയെന്തെങ്കിലും..? ഡിസംബറിലെ ഫെസ്റ്റിവലും കൂടി കണക്കാക്കി ലീവിനപേക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്‌, നീ വരുമല്ലോ അല്ല്ലേ..?

ആശംസകളോടെ


കുറിപ്പ്: ചിത്രങ്ങള്‍ ഒരു നൈജീരിയന്‍ സുഹൃത്തിന്റെ ശേഖരത്തില്‍ നിന്ന്.

Monday, September 18, 2006

നൈജീരിയ, ചില നിരീക്ഷണങ്ങള്‍

02/07/06

പ്രിയ കൌച്ചൂ,

കഴിഞ്ഞ രണ്ടുപ്രാവശ്യമായിട്ട്‌ ചില കുറിപ്പുകള്‍ ഒക്കെ അയച്ചു പറ്റിച്ചതിനു മാപ്പ്‌. ഇവിടെ ഭയങ്കര ജോലി തിരക്ക്‌. ഒന്നാമത്‌ പുതിയ സ്ഥലം, ഓഫീസ്‌, ആള്‍ക്കാര്‍, സൈറ്റ്‌ , കടുത്ത മഴ ; എല്ലാം കൂടി ആകെ കുഴഞ്ഞു മറിഞ്ഞ്‌ പിരാന്തു പിടിക്കുന്ന അവസ്ഥ. കൂട്ടത്തില്‍, കൂടെ വന്നയാളെക്കൂടി വേറെ ക്യാമ്പിലേക്ക്‌ മാറ്റിയതോടെ ഒറ്റപ്പെടല്‍ പൂര്‍ണ്ണം. വമ്പന്‍ ചുറ്റുമതിലും വൈദ്യുത വേലിക്കെട്ടും സെക്യൂ രിറ്റി കാമറയുമൊക്കെ സുരക്ഷയെക്കാളും ഭയമാണുളവാക്കുന്നത്‌. ക്യാമ്പില്‍ ഇന്‍ഡ്യന്‍സ്‌ ആരുമില്ല, ഒരു റൊമേനിയന്‍, ജര്‍മ്മന്‍, ഇറ്റാലിയന്‍, പിന്നെ രണ്ട്‌ ഫിലിപ്പീനികളും. പഠിച്ചതും ശീലിച്ചതുമൊക്കെ മറക്കേണ്ടി വരുന്ന ജോലി രീതികള്‍ മടുപ്പുളവാക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഏതു ജോലിയും ആസ്വദിച്ച്‌ ചെയ്യാനുള്ള കഴിവു വികസിപ്പിച്ചു തന്ന ഗുരുവിനു നന്ദി, അദ്ദേഹം കാരണമാണല്ലോ ഇവിടെ എത്തി ചേര്‍ന്നതും. പുറത്തു പോകു ന്നത്‌ വിരളമാണ്‌, ആഴ്ചയിലൊരു ഷോപ്പിംഗ്‌, അത്രേയുള്ളൂ; സുരക്ഷാ പ്രശ്നങ്ങള്‍ തന്നെ കാരണം.

ഇവിടെ ഓഫീസില്‍ ഒരു നൈജീരിയന്‍ ആര്‍ക്കിടെക്റ്റ്‌ കൂടെയുണ്ട്‌. അവനില്‍ നിന്നും ചോര്‍ത്തിയെ ടുത്ത ചില കാര്യങ്ങള്‍; ഏതു രാജ്യത്തിന്റെയും ഭൂമിശാസ്ത്രവും, ചരിത്രവുമൊക്കെ ഇപ്പോള്‍ ഇന്റര്‍നെറ്റില്‍ ഒരു മൌസ്‌ ക്ലിക്ക്‌ അകലത്തില്‍ സുലഭമാണ്‌,എങ്കിലും ഒരന്വേഷണം, ചില നിരീക്ഷണങ്ങളും.

എന്നെ ആദ്യം അമ്പരപ്പിച്ചൊരു കാര്യം,നൈജീരിയയ്ക്ക്‌ വടക്കും കിഴക്കും പടിഞ്ഞാറുമേയുള്ളൂ, തെക്കില്ല; അങ്ങിനെയും ഒരു സ്ഥലമോ..? സംഭവമെന്താണെന്നു വച്ചാല്‍ നൈജര്‍ നദിയുമായി ബന്ധ പ്പെട്ടാണു നൈജീരിയയുടെ ഭൂപ്രകൃതിയെന്നറിയാമല്ലോ. വടക്കു പടിഞ്ഞാറു നിന്നു വരുന്ന നൈജര്‍ നദിയും, പ്രധാന പോഷകനദികളിലൊന്നും കാമറൂണിലുത്ഭവിച്ച്‌ വടക്കു കിഴക്കന്‍ പ്രവിശ്യയിലൂടെ വരുന്ന ബെന്യു നദിയും നൈജീരിയയുടെ ഏകദേശം മധ്യഭാഗത്തിനു താഴെ വെച്ച്‌ യോജിക്കുകയും പിന്നെ ഒന്നായി തെക്കുഭാഗത്തേക്ക്‌ ഒഴുകുകയുമാണു ചെയ്യുന്നത്‌.


അങ്ങെനെ ഈ രാജ്യം മൂന്നായി ഭാഗിക്കപ്പെടുന്നു. അബുജ (ഇപ്പോഴെത്തെ തലസ്ഥാന നഗരി) കഡുന, കാനോ തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങളുള്‍പ്പെട്ട വടക്കന്‍ മേഖല, ലാഗോസ്‌, ബെനിന്‍ സിറ്റി, ഇബ്‌ദാന്‍, തുടങ്ങിയവയടങ്ങുന്ന പടിഞ്ഞാറന്‍ പ്രദേശം, ബെന്യൂ, പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ട്‌ ഉള്‍പ്പെട്ട റിവര്‍ സ്‌റ്റേറ്റ്, തരാബ തുടങ്ങിയവയടങ്ങുന്ന കിഴക്കന്‍ നൈജീരിയ.

നൈജര്‍ നദീതടമായ പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ടും പരിസര പ്രദേശങ്ങളും എണ്ണയുത്‌പാദനത്തിനു പേരുകേട്ടതാണ്‌. അതുപോലെതന്നെ പ്രകൃതിവാതകം കൊണ്ട്‌ സമ്പുഷ്ടമാണിതിന്റെ അടിത്തട്ട്‌. മറ്റുപല ആഫ്രിക്കന്‍ രാജ്യങ്ങളുമെന്നപോലെയോ അതിലധികമോ പ്രകൃതി വിഭവങ്ങള്‍ കൊണ്ട്‌ സമ്പന്നമാണിവിടം. കല്‍ക്കരി, ടിന്ന്, ഇരുമ്പ്‌ തുടങ്ങി ഒരുപാടൊരുപാട്‌ വിഭവങ്ങള്‍ ഇനിയും ചൂഷണം ചെയ്യാപ്പെടാതെ നൈജീരിയന്‍ മണ്ണില്‍ ഒളിച്ചു കിടക്കുന്നു. ഒരു കാലത്ത്‌ അമേരിക്കന്‍ ഡോളറി ന്റെയൊപ്പം വിലയുണ്ടായിരുന്നത്രേ നൈജീരിയന്‍ കറന്‍സിയായ 'നൈറ'യ്ക്‌. (നാണയം - കോബോ ) ഇന്ന് 133 നൈറ കൊടുക്കണം, ഒരു ഡോളര്‍ കിട്ടാന്‍;അതും ബ്ലാക്കില്‍. അഴിമതിനിറഞ്ഞ ഭരണ സംവിധാനങ്ങളും പ്രാദേശിക പ്രശ്നങ്ങളും, സുരക്ഷാഭീക്ഷണിയുമൊക്കെയാണ്‌ ഈ അധഃപതനത്തിനു കാരണമായി ചൂണ്ടികാണിക്കപ്പെടുന്നത്‌.പെട്രോളിയം തുടങ്ങിയമേഖലകളിലൊക്കെ വിദേശ കമ്പനി കളുടെ ആധിപത്യമാണ്‌. സ്വദേശി കമ്പനികളോട്‌ ഭരണകൂടത്തിനും താല്‍പര്യമില്ല. ഇവിടെ വിളയി ച്ചെടുക്കുന്ന എണ്ണപ്പണം അതുകൊണ്ട്‌ തന്നെ വിദേശത്തേക്കാണ്‌ ഒഴുകുന്നത്‌, ഒപ്പം മാറിമാറിവരുന്ന ഭരണകര്‍ത്താക്കളുടെ അക്കൌണ്ടുകളിലേക്കും.പക്ഷേ ഇപ്പോള്‍ അതിനു ചില മാറ്റങ്ങള്‍ ഒക്കെ കണ്ടു വരുന്നുണ്ടന്നാണ്‌ ഈ സുഹൃത്തിന്റെ അഭിപ്രായം. നല്ല നാളേക്ക്‌ കാത്തിരിക്കുന്ന ഒരു ജനതയുടെ പ്രതീക്ഷയുടെ തിളക്കം അയാളുടെ കണ്ണുകളിലും നമുക്ക്‌ കാണാം.

ഏറിയ പങ്കും പട്ടാളഭരണകൂടങ്ങളുടെ നിഴലിലായിരുന്നു സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തര നൈജീരിയ. 1999 മുതല്‍ ഒബ്‌സാന്‍ജോ യുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ജനാധിപത്യസംവിധാനത്തിലാണ്‌ പ്രകൃതിവിഭങ്ങള്‍ കൊണ്ട്‌ സമ്പന്നമെങ്കിലും വികസനം കാത്തു കിടക്കുന്ന ഈ പശ്ചിമാഫ്രിക്കന്‍ രാജ്യം.

ഔദ്യോഗിക ഭാഷ ആംഗലേയമാണെങ്കിലും പ്രാദേശികമായി 250തിലധികം സംസാരഭാഷ യിവിടുണ്ട്‌ . അതില്‍ തന്നെ നീട്ടലും കുറുക്കലുമൊക്കെയായി വേറെയും വകതിരിവുകള്‍. സംസാരി ക്കുമ്പോള്‍ തന്നെ ചില നീട്ടലും മൂളലും ആംഗ്യങ്ങളുമൊക്കെയുണ്ടാവും . ശരീരഭാഷയും വളരെ വ്യത്യസ്ഥ മാണ്‌.

കഴിഞ്ഞ കത്തില്‍ സൂചിപ്പിച്ചിരുന്ന പോലെ സ്ത്രീപുരുഷ അനുപാതം ഏകദേശം തുല്യമാണെന്നു തന്നെ പറയാം. സ്ത്രീകള്‍ക്ക്‌ പൊതുവേ വിദ്യാഭ്യാസം കുറവായിട്ടാണു കാണുന്നത്‌. ജീവിത വിജയം കരസ്ഥമാക്കുന്ന സ്ത്രീകളും നന്നേ കുറവ്‌. വിവാഹം കഴിഞ്ഞ്‌ കുട്ടികള്‍ നാലോ അഞ്ചോ ഒക്കെ ആകുമ്പോഴേക്കും ഭര്‍ത്താവ്‌ വേറെ കല്യാണം കഴിച്ച്‌ അതില്‍ രണ്ട്‌ കുട്ടികളുമായിട്ടുണ്ടാവും. പിന്നെ ഇതൊക്കെ വിധിയായി കരുതി ശേഷിച്ച ജീവിതം കുട്ടികളെയും വളര്‍ത്തി ഏതെങ്കിലുമൊക്കെ വിധ ത്തില്‍ ഉന്തിതള്ളി നീക്കുന്നവരാണ്‌ സാധാരണ സ്ത്രീകള്‍. പക്ഷേ ഇതേ അവസ്ഥയിലെത്തിപ്പെടുന്ന, കുറച്ചു വിദ്യാഭ്യാസവും അതുപോലെ വിവാഹത്തിനുമുന്‍പു തന്നെ എന്തെങ്കിലുമൊക്കെ ജോലിയും വരുമാനവുമൊക്കെയുള്ള പെണ്‍കുട്ടികള്‍ തളര്‍ന്നു പോകുന്നു. അവര്‍ക്ക്‌ സാഹചര്യങ്ങളുമായി പൊരു ത്തപ്പെടാനും, താഴേതട്ടിലേക്കൊതുങ്ങിക്കൂടാനും പറ്റാതെവരുന്ന സന്ദര്‍ഭത്തില്‍, പിന്നെ ചുണ്ടില്‍ ചായം തേച്ച്‌ വഴിയോരത്തേക്കിറങ്ങുകയേ നിവൃത്തിയുള്ളൂ. ഈ നാടിന്റെ ശാപം തന്നെയാണു വേശ്യാ വൃത്തി.അതൊരു തൊഴില്‍മേഖലയാണോ എന്നതിനെ കുറിച്ചൊക്കെ തര്‍ക്കമുണ്ടാകാം, പക്ഷേ ഇവിടെ ഏറ്റവും സുലഭമായത്‌ പെണ്ണു തന്നെ.. പെട്രോളിയം വ്യവസായവുമായി ഏറെ ബന്ധ പ്പെട്ടിരിക്കുന്നതിനാല്‍ വിദേശികള്‍ വളരെയധികമാണു പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ടിലും പരിസരത്തും..അതു കൊണ്ട്‌ തന്നെ, ആവശ്യക്കാരും ഏറെയുണ്ട്‌.

പുരുഷന്മാര്‍ അധികം പഠിപ്പില്ലെങ്കിലും എന്തെങ്കിലും പണിയെടുത്ത്‌ ജീവിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നു. പണ മുണ്ടാക്കുന്നത്‌ ഒരിക്കലും കുടുംബത്തിലേക്കെത്തില്ലന്നു മാത്രം. ധാരാളിത്തമാര്‍ന്ന ജീവിതശൈലി യാണ്‌ മിക്കവരും നയിക്കുന്നത്‌. ഇതൊന്നുമല്ലാതെ കുടുംബമായും സ്വസ്ഥമായും ജീവിക്കുന്ന വരുമുണ്ട്‌. രണ്ടും മൂന്നും ഫാക്ടറികളും സ്ഥാപനങ്ങളുമൊക്കെ നടത്തുന്നവരുണ്ട്‌. ലക്ഷകണക്കിന്‌ ഡോളര്‍ വരു മാനമുള്ളവര്‍, പക്ഷേ ആത്യന്തിക ലക്ഷ്യം ആഡംബര ജീവിതമാവും. ഉദ്ദേശിച്ചതിനടുത്ത്‌ എത്തികഴി ഞ്ഞാല്‍ ചിലപ്പോള്‍ ഒരു രാത്രികൊണ്ട്‌ കമ്പനി പൂട്ടും. അമേരിക്കയിലേക്കോ കാനഡയിലേക്കോ ഒക്കെ കുടിയേറുകയാണ്‌ അടുത്ത പരിപാടി. അങ്ങിനെ പൂട്ടികിടക്കുന്ന ഒരു പാട്‌ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ ഇവിടെ കാണാം.

തൊഴിലില്ലായ്മയും പട്ടിണിയുംകൊണ്ട്‌ പൊറുതിമുട്ടുമ്പോള്‍ ഉണ്ടാവുന്നതാണോ വിപ്ലവം.? ഇവിടെ യുവതലമുറയെന്നവകാശപ്പെടുന്നവര്‍ വിപ്ലവങ്ങള്‍ക്ക്‌ ശ്രമിക്കുന്നു. തോക്കിന്‍ കുഴലിലിലൂടെ. വിദേശകമ്പനികളുടെ ആധിപത്യവും എണ്ണപ്പണത്തിന്റെ ഒഴുക്കും അവരെ രോഷം കൊള്ളിക്കുന്നുണ്ടാവാം. വിദേശഫണ്ടൊന്നും കിട്ടാന്‍ വഴിയില്ലാത്തതു കൊണ്ട്‌ അവര്‍ ബാങ്കുകള്‍ കൊള്ളയടിക്കുന്നു,എണ്ണപ്പാടങ്ങളില്‍ ജോലിയെടുക്കുന്ന വിദേശികളെ തട്ടികൊണ്ട്‌ പോയി തലയെണ്ണി പണം ചോദിക്കുന്നു, എണ്ണക്കുഴലുകളില്‍ വിള്ളലുണ്ടാക്കി എണ്ണ ചോര്‍ത്തുന്നു..അവര്‍ക്ക്‌ പണം വേണം, ആയുധശേഖരണത്തിന്‌.

എണ്ണപ്പാടമെന്ന അപകടമേഖലയെക്കുറിച്ച് അടുത്ത കത്തിലെഴുതാം.എന്റെ കത്തു താമസിച്ചാലും നിനക്ക്‌ അയക്കാലോ ഒന്നിങ്ങോട്ട്‌, എന്റെ കത്തിനായി കാത്തിരിക്കാതെ.

സ്‌നേഹപൂര്‍വ്വം.

Sunday, September 17, 2006

കുറിപ്പുകള്‍

1. (21/06/06)
ഇതൊരു കൂടാണ്‌..
ടെലികമ്മ്യൂണിക്കേഷന്‍ ടവറുകള്‍ താങ്ങി നിര്‍ത്തിയിരിക്കുന്ന
ആകാശത്തിനു കീഴെ ഒരു കൂട്‌...
പുറത്ത്‌ അംഗരക്ഷകര്‍ കാവല്‍നില്‍ക്കുന്നു..
വൈദ്യുതിപ്രവഹിക്കുന്ന വേലിക്കെട്ടുകള്‍ പുറം കാഴ്ചയെ മറയ്ക്കുന്നുവോ..
അതോ കാഴ്ചകള്‍ മങ്ങുന്നുവോ..?
മൂസിക്‌ ചാനലിലെ നേര്‍ത്ത രാഗങ്ങള്‍ മാത്രമാണു കൂട്ട്‌...
ഭാഗ്യം... പുറത്തെ ശബ്ദവീചികള്‍ ഉള്ളിലേക്കെത്തുന്നില്ല...
അല്ലെങ്കിലും..
മുറവിളി ശബ്ദം പോലും നഷ്ടപെട്ടുപോയഒരു ജനതയാണെല്ലോ പുറത്ത്‌.....
സമ്പന്നതയ്ക്കും ദാരിദ്ര്യത്തിനുമിടയില്‍ ഞെരിപിരി കൊള്ളുന്നഒരു രാജ്യം..
2. (25/06/06)
എന്തൊരു മഴയാണിത്‌...........!!
ആകാശത്തുനിന്നും പെയ്തിറങ്ങുന്ന മഴനാരുകള്‍കാറ്റിലാടിയുലഞ്ഞ്‌ നൃത്തം വെയ്ക്കുന്നു...
ചടുല താളത്തോടെ...
ഒരോലത്തലപ്പുപോലും മറയ്ക്കുവാനില്ലാത്ത കാഴ്ചയില്‍,
അങ്ങു ദൂരെ,എണ്ണപ്പാടങ്ങളില്‍ ഉയര്‍ന്നുനില്‍ക്കുന്ന
കുഴലുകള്‍ അഗ്നിവമിപ്പിക്കുന്നു..., ഒരു മഴയ്ക്കുംഅണയ്ക്കാനാവാത്ത പോലെ...
അവയുടെതുടര്‍ച്ചയെന്നോണം മിന്നല്‍പിണരുകള്‍
വിശാലമായ ആകാശക്യാന്‍ വാസില്‍വിസ്മയ കാഴ്ചയൊരുക്കുന്നു...
ഈ പ്രദേശമാകെ വൈദ്യുതിപ്രകാശത്തില്‍കുളിച്ചുനില്‍ക്കുന്നതു കൊണ്ടാവും,
വളരെ വ്യക്തമാണ്‌ മഴനൃത്തം..
സര്‍പ്പങ്ങള്‍ ഇണ ചേരും പോലെ,വന്യവും ഭ്രാന്തവുമായ വേഗത്തിലും
താളത്തിലുംമഴമുത്തുകള്‍ ഭൂമിയെ പുണരുന്നു...
കാറ്റിനും നല്ല വേഗത...
പക്ഷേ, മഴ തുടരുകതന്നെയാണ്‌...

Sunday, September 10, 2006

ജൂ‍ണ്‍ 18 ഞായറാഴ്ച എഴുതിയത്

പ്രിയ കൌച്ചൂ,
ദുബായില്‍ നിന്നും 8 മണിക്കൂര്‍ യാത്രയ്‌ക്ക് ഒടുവില്‍ നൈജീരിയയുടെ പഴയ തലസ്ഥാനനഗരിയായ ലാഗോസില്‍ എത്തുമ്പോള്‍ സമയം 3മണി. ലാഗോസ്‌ എയര്‍പോര്‍ട്ടിനകത്തു തന്നെ കമ്പനി പ്രതിനിധി കാത്തുനിക്കുന്ന വിവരം എമിഗ്രേഷന്‍ ഓഫീസര്‍ അറിയിച്ചപ്പോള്‍ ഒരാശ്വാസം; അപരിചിതമായ സ്ഥലവും, ഭാഷയും, കീറാമുട്ടികളും..ടെന്‍ഷന്‍ കുറച്ചു കുറഞ്ഞു. ലഗേജ്‌ ഒക്കെ എടുത്തു പുറത്തിറങ്ങി കാറില്‍ സഹായിയോടൊപ്പം ഡൊമസ്റ്റിക്ക്‌ എയര്‍പോര്‍ട്ടിലേക്ക്‌, ഇനി പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ടിലേക്ക്‌ അടുത്ത വിമാനം പിടിക്കണം.
ഞാനവിടെ നിന്നും തിരിക്കുമ്പോള്‍ തമാശയ്ക്ക്‌ പറഞ്ഞതുപോലെ, രണ്ടുപേര്‍ക്കു കയറാവുന്ന ചെറിയവിമാനത്തിലാവും ഞങ്ങളെ കൊണ്ടുപോകുകയെന്നതിന്‌ വലിയ മാറ്റമൊന്നുമില്ല. ഇതിലൊരു പത്തുപതിനഞ്ച്‌ ആളു കേറും.മനസ്സില്‍ പഴയ സിനിമ "ഗോഡ്‌സ്‌ മസ്റ്റ്‌ ബീ ക്രേസി" യിലെ കുട്ടി വിമാനമായിരുന്നെങ്കിലും, അത്ര ഉയരത്തിലല്ലാതെ പറക്കുന്ന ഈ ചെറുവിമാനത്തില്‍ ആഫ്രിക്കയുടെ നൈജീരിയന്‍ ആകാശകാഴ്ചകള്‍ ആസ്വദിക്കാനായി.മരുപ്രദേശങ്ങളും, പച്ചപ്പും, വലിയൊരു നീല സാരി കാറ്റില്‍ പറന്നു കിടക്കുമ്പോലെ തോന്നിക്കുന്ന നദികളും ഇടകലര്‍ന്നു കിടക്കുന്നു. ചെറിയ കൂടുകള്‍ അടുക്കിവെച്ചതുപോലെ അങ്ങിങ്ങ്‌ ചിതറി കാണപ്പെടുന്നത്‌ ചെറുഗ്രാമങ്ങളാവാം. തെങ്ങാണോ..അല്ല, പനയാണു കൂടുതലും, മുകളില്‍ നിന്നു നോക്കുമ്പോള്‍ മനസിലാവുക പ്രയാസം.

പോര്‍ട്ട്‌ ഹാര്‍കോര്‍ട്ട്‌ ഒരു ചെറിയ എയര്‍പോര്‍ട്ടാണ്‌. ഇവിടെയും കമ്പനിയുടെ ആള്‍ക്കാര്‍ കാത്തു നില്‍ക്കുന്നുണ്ടാവുമെന്ന പ്രതീക്ഷയോടെ പുറത്തിറങ്ങിയപ്പോള്‍ ഞെട്ടിപ്പോയി.. സ്‌റ്റെന്‍ഗണ്‍, പിസ്റ്റള്‍ തുടങ്ങിയവയേന്തിയ മൂന്നാലു പട്ടാള വേഷധാരികളോടൊപ്പം സില്‍വസ്റ്റര്‍ സ്റ്റാലന്‍ കറുത്തുമെലിഞ്ഞതു പോലെയൊരാള്‍ നേരെ വരുന്നു.നില്‍ക്കണോ ഓടണോ എന്നു സംശയിക്കുന്നതിനു മുന്നേ അയാള്‍ അടുത്തെത്തി, "താങ്കള്‍..? " ന്റമ്മോ..പേടിപ്പിച്ചുകളഞ്ഞല്ലോ പഹയാ എന്ന ചമ്മല്‍ മുഖഭാവമൊളിപ്പിച്ച്‌ ഗൌരവത്തില്‍ " അതേയതേ, വണ്ടിയെവിടെ..?" എന്നു ചോദിക്കേണ്ടി വന്നു. വണ്ടി വന്നു, ഞങ്ങളും ഒരു തോക്കുകാരനും അതില്‍ കയറി. കാത്തുനിന്ന "സ്റ്റാലന്‍" ഡ്രൈവറോട്‌ കാര്യങ്ങള്‍ വിശദമായി പറയുന്നതു കേട്ടു, പക്ഷേ ഒന്നും മനസ്സിലായില്ല!.മുന്‍പിലൊരു വണ്ടി സെക്യൂരിറ്റി എസ്‌കോര്‍ട്ടോടെ കമ്പനി ആസ്ഥാനത്തേക്കു തിരിച്ചു.

കമ്പനിയുമായുള്ള കോണ്‍ട്രാക്റ്റില്‍ യാത്രകള്‍ക്ക്‌ സുരക്ഷാക്രമീകരണം നടത്തുമെന്നൊക്കെ പറഞ്ഞിരുന്നെങ്കിലും ഇത്രയും കരുതിയിരുന്നില്ല. ഇതിനര്‍ത്ഥം അത്രമാത്രം സുരക്ഷാപ്രശ്നങ്ങള്‍ ഇവിടെയുണ്ട്‌ എന്നല്ലേ..?!.അപരിചിതത്വം നിറഞ്ഞവഴികളിലൂടെ, പേടിയുണ്ടെങ്കിലും,പുതിയകാഴ്ചകളിലേക്കാണല്ലോ ഈ യാത്ര എന്ന നിഗൂഢമായ ആനന്ദത്തോടെ കാറിന്റെ ജാലകത്തിലൂടെ പുറത്തേക്കു നോക്കിയിരുപ്പായി. എയര്‍പോര്‍ട്ടു മുതല്‍ എട്ടുപത്ത്‌ കിലോമീറ്റര്‍ നല്ല റോഡായിരുന്നത്‌ പെട്ടന്ന് ജനസാന്ദ്രമായ ഒരിടത്തേക്കെത്തുകയും, റോഡാകെ പൊട്ടിപൊളിഞ്ഞ്‌ താറുമാറായിക്കിടക്കുന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക്‌ മാറുകയും ചെയ്തു. ഒരു സ്വപ്നത്തിലെന്ന വണ്ണമുള്ള ഈ അവിശ്വസനീയമായ മാറ്റം പുറം കാഴ്ചകളിലുമുണ്ട്‌. ദാരിദ്ര്യത്തിന്റെ കടുത്ത മുഖങ്ങള്‍..പൊട്ടിപൊളിഞ്ഞ വാഹനങ്ങള്‍, തിക്കും തിരക്കും പിടിച്ച ട്രാഫിക്ക്‌..മൂന്നുപേര്‍ കയറിപ്പോകുന്ന ബൈക്കുകള്‍. ട്രിപ്പടിക്കുന്ന ടാക്സിക്കാറാണെന്നു തോന്നുന്നു, നിര്‍ത്തുമ്പോഴേക്കും ഒരു പത്തുപതിനഞ്ച്‌ ആണും പെണ്ണുമെല്ലാം തിക്കിതിരക്കി കയറാന്‍ നോക്കുന്നു. മഴവെള്ളം ചെളിയുമായി കൂടികുഴഞ്ഞ്‌,വൃത്തിഹീനമായിക്കിടക്കുന്ന റോഡരിക്‌. ഇടയ്ക്കൊരു വാനില്‍ വാദ്യഘോഷങ്ങളുമായി പാട്ടു പാടുന്ന സംഘം..മൊത്തത്തില്‍ ഒരു വലിയ ചേരിപ്രദേശത്തുകൂടി കടന്നുപോകുന്ന പ്രതീതി.

ഡ്രൈവറുടെ ഭാഷ്യത്തില്‍ ഇത്‌ സിറ്റിയാണ്‌. ജംഗ്ഷനുകളില്‍ കയ്യും കലാശവും അലറിവിളിക്കലുമൊക്കെയായി ട്രാഫിക്ക്‌ നിയന്ത്രിക്കുന്ന പോലീസുകാര്‍ ഉണ്ടെങ്കിലും ഇതൊന്നും നമുക്ക്‌ ബാധകമല്ലന്ന മട്ടില്‍ ചീറിപ്പായുന്ന ബൈക്കുകള്‍, ടാക്സി ബൈക്കുകളാണെന്നു ഞങ്ങള്‍ തിരിച്ചറിഞ്ഞു.ഇവിടെ ഏറ്റവുംകൂടുതല്‍ ആള്‍ക്കാര്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന "ട്രാന്‍‌സ്‌പോര്‍‍ട്ട്‌" ടാക്സി ബൈക്കുകളാണെന്ന് ഡ്രൈവറുടെ സംശയനിവാരണവും. റോഡരികില്‍ കണ്ടവരിലേറെയും സ്ത്രീകളാണെന്നത്‌, ഇവിടെ പുരുഷന്മാരെക്കാളും സ്‌ത്രീകളാണെന്ന നിഗമനത്തിലേക്ക്‌ എത്തിക്കുമോയെന്ന സംശയങ്ങള്‍ക്കൊടുവില്‍ ഞങ്ങള്‍ കമ്പനി ആസ്ഥാനത്ത്‌ എത്തിചേര്‍ന്നു.

ഞങ്ങളെക്കാള്‍ മുന്‍പേ ഇവിടെ എത്തിചേര്‍ന്ന രണ്ടു സുഹൃത്തുക്കള്‍ മറ്റേതോ ക്യാമ്പിലാണെന്നറിഞ്ഞപ്പോള്‍ വിഷമമായെങ്കിലും,പുറം കാഴ്ചകളില്‍ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി, ഇലക്ട്രിഫൈട്‌ സുരക്ഷാമതിലുകള്‍ക്കുള്ളില്‍ മറ്റൊരുലോകം കാത്തിരിക്കുന്നതറിഞ്ഞു. മനോഹരമായി പരിപാലിക്കപ്പെടുന്ന യൂറോപ്യന്‍ മാതൃകാ പൂന്തോട്ടങ്ങളും, കെട്ടിടങ്ങളും, കളിക്കളങ്ങളും മറ്റും മറ്റും. എന്നിരുന്നാലും, ഇവിടെയെത്തിചേര്‍ന്ന വിവരം നാട്ടിലേക്കൊന്നു വിളിച്ചറിയിക്കുവാന്‍ ഫോണ്‍ സൌകര്യം അന്വേഷിച്ചു നടന്ന ഞങ്ങള്‍ വലഞ്ഞു..അവസാനം നീന്തല്‍കുളത്തിനടുത്ത്‌ അകത്തും പുറത്തും വെള്ളവുമായിരുന്ന സായിപ്പിനെ കുറ്റിവെച്ച്‌ കാര്യം നടത്തി. രാത്രി വൈകിയിരുന്നെങ്കിലും, റെസ്റ്റാറന്റിലും ബാറിലുമൊക്കെ നല്ല തിരക്ക്‌, പ്രൊജെക്ഷന്‍ സ്ക്രീനില്‍ ലോകകപ്പ്‌ കാണുന്നവരുടെ ബഹളവും.

രാത്രി ഗസ്റ്റ്‌ഹൌസില്‍ തങ്ങി പിറ്റേന്നു രാവിലെ ജോയിനിംഗ്‌ നൂലാമാലകളൊക്കെ തീര്‍ത്ത്‌ അടുത്ത 18 ദിവസത്തെ ചിലവിനുള്ള കാശും വാങ്ങി ഞങ്ങളെ നിയമിച്ചിരിക്കുന്ന സൈറ്റ്‌ ഓഫീസിലേക്ക്‌ യാത്രയായി.പുതിയ ഒരു തോക്കു സെക്യൂരിറ്റികാരന്‍ കൂടെയുണ്ട്‌, ഇനിയുള്ള ദിനങ്ങളില്‍ ഇത്‌ ഞങ്ങളുടെ ഒരു ഭാഗമായിതീരുമായിരിക്കാം.! വീണ്ടും പഴയതുപോലെയുള്ള ഒന്നു രണ്ടു 'സിറ്റി'കള്‍ താണ്ടി 'അമാദി ക്രീക്ക്‌' എന്നയിടത്ത്‌ എത്തിചേര്‍ന്നു. ഇവിടെയാണു ഓഫീസും താമസവും. ഇവിടുത്തെ വിശേഷങ്ങള്‍ അടുത്ത കത്തില്‍, ബോറടിച്ചില്ലല്ലോ അല്ലേ..? മറുപടിയെഴുതുക.ചോദിക്കാന്‍ മറന്നു, സുഖം തന്നെയല്ലേ നിനക്ക്‌?..

സ്‌നേഹപൂര്‍വ്വം.

സമര്‍പ്പണം

ഞാന്‍ നൈജീരിയയില്‍ നിന്നുള്ള കുറച്ചു വിശേഷങ്ങള്‍ പങ്കു വെയ്ക്കുകയാണ്‌. ഇത്‌ പലപ്പോഴായി ഞാന്‍ കൌച്ചുവെന്ന് വിളിക്കുന്ന സുഹൃത്തിന്‌ എഴുതിയിട്ടുള്ള കത്തുകളുടെ രൂപത്തിലാണ്‌. എന്റെയും സഹധര്‍മ്മിണിയുടെയും ഏറ്റവും അടുത്ത സുഹൃത്തായ കൌച്ചു, പോണ്ടിച്ചേരി സ്വദേശിനിയെങ്കിലും മലയാളം നന്നായി വായിക്കുകയും മനസ്സിലാക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യാറുണ്ട്.ഇതിനിടയില്‍ ഒരുപാട്‌ തമാശകളുണ്ടെങ്കിലും ഞാന്‍ കളിയാക്കാറില്ല. ഞങ്ങള്‍ പരീക്ഷയിട്ടത്‌ തമ്പാനൂര്‍ റെയില്‍വേസ്റ്റേഷനില്‍ "സസ്യേതരഭോജന ശാല" എന്നത്‌ വായിച്ച്‌ അര്‍ത്ഥം പറയിച്ചുകൊണ്ട്‌. ഇപ്പോള്‍ അമേരിക്കയില്‍ അനുജനോടൊപ്പം ഡോക്കുമെന്ററി സിനിമയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട്‌ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു.
ഇത്‌ ഞാന്‍ ഇവിടെ എത്തിയപ്പോള്‍ മുതലുള്ള നേര്‍കാഴ്ചകളാണ്‌. എനിക്കു കാണാന്‍ പറ്റുന്ന ചെറിയ ഫ്രെയിമിലൂടെയുള്ള നേര്‍ക്കാഴ്ച. എന്തുകൊണ്ട്‌ ചെറിയ ഫ്രെയിം എന്നുള്ളത്‌ കുറിപ്പുകളില്‍ നിന്നും മനസ്സിലാകും..
അപ്പോള്‍...
സ്റ്റാര്‍ട്ട്‌, ആക്ഷന്‍..ക്യാമറ..